'Mellor na casa: autonomía residencial das persoas con discapacidade' é o resultado da investigación realizada en Galicia pola asociación Provivienda para identificar recursos dispoñibles que favorezan a autonomía residencial das persoas con discapacidade e recoller as boas prácticas de cobertura de necesidades residenciais e integración socio-residencial. O obxectivo: mellorar os programas existentes no territorio e realizar achegas de mellora para as políticas de inclusión.

Galicia é a comunidade autónoma que rexistra unha maior taxa de persoas con discapacidade. Do total de persoas que teñen unha discapacidade superior ao 33%, só o 17,7% ten recoñecida a dependencia que dá acceso a prestacións derivadas da Lei de Dependencia. Estas persoas presentan, ademais, un especial risco de vulnerabilidade: unha de cada tres está en risco de pobreza e/ou exclusión social, e atópanse sobrerrepresentadas en situacións de senfogarismo (Avaliación da metodoloxía Housing First, 2021).

A institucionalización destas persoas é contraria á súa autonomía residencial. Por iso 'Mellor na casa: autonomía residencial das persoas con discapacidade' avoga por favorecer os modelos de vivenda integrados na comunidade que permitan unha maior autonomía persoal e vida independente, avanzando ao mesmo tempo na desinstitucionalización segundo as súas posibilidades.

Para facilitar este cambio de modelo, o informe inclúe un mapa de recursos que favorecen a autonomía residencial, tanto dirixidos ao acceso e mantemento da vivenda como de apoio domiciliario e en centros de atención. Ademais, afonda en dúas boas prácticas de vivenda, unha con persoas con discapacidade intelectual e grandes necesidades de apoio e outra con persoas autónomas con discapacidade física que se atopan en situación de exclusión social; ambas representan alternativas á institucionalización das persoas e promoven a integración na comunidade e o dereito para levar unha vida o máis autónoma e independente posible. A publicación identifica tamén algúns factores determinantes da autonomía residencial de persoas que teñen unha discapacidade: vivenda e recursos residenciais, factores económicos, accesibilidade, redes de apoio e políticas sociais.

Entre as principais conclusións do informe atópase a necesidade de continuar afondando en accións que garantan o desenvolvemento da autonomía persoal, vida independente e o dereito á vivenda de persoas con discapacidade, recoñecendo o seu dereito para elixir onde, como e con quen vivir e avanzando na desinstitucionalización (por discapacidade ou senfogarismo). Para iso, é fundamental diversificar os recursos e solucións residenciais considerando a heteroxeneidade do colectivo e a necesidade dunha atención flexible que respecte a súa autonomía e independencia. Así mesmo, o informe detecta tamén a falta de vivenda alcanzable e adaptada, así como de recursos residenciais en vivendas comunitarias ou tuteladas e de recursos de apoio no fogar e na contorna.

'Mellor na casa: autonomía residencial das persoas con discapacidade' inclúe tamén unha serie de recomendacións. A diversificación e aumento dos recursos residenciais e de apoio, a aposta por novas modalidades de vivenda e o aumento da oferta de vivenda pública adaptada e alcanzable son algunhas das indicacións recollidas neste informe, no que se destaca tamén a importancia de incorporar activamente ás persoas con discapacidade e de mellorar a coordinación entre os distintos niveis da administración e das organizacións sen ánimo de lucro.

Este informe foi financiado pola Consellería de Política Social e Xuventude da Xunta de Galicia.