© CERMI | 23/02/2021 | Fragmento da portada do 'Informe España Dereitos Humanos e Discapacidade 2019'

O CERMI alerta de que a pandemia agravará a desigualdade para a discapacidade

Presentación do 'Informe España Dereitos Humanos e Discapacidade 2019'.

O Comité Español de Representantes de Persoas con Discapacidade (CERMI) advertiu este luns de que a situación de falta de igualdade de oportunidades que deixou 2019 para as persoas con discapacidade agravarase notablemente debido ás consecuencias humanitarias, sociais e económicas da pandemia do coronavirus.

Así o manifestou o delegado do CERMI para os Dereitos Humanos e a Convención Internacional da Discapacidade, Jesús Martín Blanco, durante a presentación do 'Informe España Dereitos humanos e Discapacidade 2019', elaborado polo CERMI grazas ao apoio da Fundación La Caixa. Trátase dun traballo que ofrece unha radiografía minuciosa da evolución dos dereitos das persoas con discapacidade e as súas familias en España.

En concreto, o informe correspondente a 2019 está formado por un 74% de denuncias, un 19% de avances en materia de igualdade de dereitos e oportunidades e un 14% de propostas de mellora, tendo en conta o marco da Convención Internacional sobre os Dereitos das Persoas con Discapacidade como imperativo legal para o Estado español.

Segundo revela o informe, en 2019 os casos de discriminación non cesaron: expulsouse a nenas e nenos con discapacidade de campamentos de verán, puxéronse de relevo as barreiras na mobilidade ou en espazos culturais e evidenciáronse as carencias das escolas, que deixan moi en precario o dereito fundamental á educación para estas persoas.

A pobreza, "amiga inseparable"

O informe sinala tamén que a infancia con discapacidade atópase máis exposta ás diferentes formas de violencia, e documenta nun capítulo específico como a pobreza convértese en "unha amiga inseparable" das persoas con discapacidade, ofrecendo datos que revelan esta desoladora afirmación.

Así mesmo, avisa de que seguen sen darse pasos tanxibles que sirvan para garantir o dereito á vida en comunidade, sen que os centros institucionalizados sexan a única alternativa para moitas persoas con discapacidade, á vez que critica que España continúe sen implantar unha estratexia global de loita contra o suicidio, primeira causa de morte non natural no país.

O informe, elaborado desde unha perspectiva de xénero, dedica un capítulo ás quebras que atopan as mulleres e nenas con discapacidade no acceso ao dereito humano á saúde, poñendo de manifesto como unha mera exploración xinecolóxica convértese nunha xesta imposible. Igualmente, reproduce as observacións dadas ao Estado español por Nacións Unidas tralo último exame sobre o grao de cumprimento da Convención da Discapacidade en España.

O feito de que a discapacidade siga sendo unha das razóns máis frecuentes nos delitos de odio e as crebas do dereito á vivenda son outros aspectos sobre os que chama a atención o informe do CERMI Estatal.

Iso si, pese a este saldo negativo, os avances documentados polo CERMI repuntaron en 2019 un 36% en comparación con 2018. Versan, principalmente, sobre a toma de conciencia sobre os dereitos das persoas con discapacidade, accesibilidade universal, mobilidade persoal e dereito ao emprego.

Promover a igualdade

Durante a presentación do informe, Joana Prats, directora de Colaboracións con Entidades Sociais e Proxectos Transversais da Fundación La Caixa, destacou que "un dos obxectivos da nosa entidade é promover a igualdade entre as persoas e que ninguén se senta discriminado. Os datos que arroxa o informe poñen de relevo a necesidade de seguir traballando nesta liña".

O presidente da Comisión de Dereitos Sociais e Discapacidade do Congreso dos Deputados, Joan Ruiz, defendeu que "este é un país que avanzou moito no recoñecemento e aceptación das persoas con discapacidade, aínda que nos queda moito por facer". Ademais, indicou que, "sen que sirva de escusa, é normal que nos últimos anos foramos máis lentos", en alusión ao contexto político que se viviu de períodos de gobernos en funcións, repeticións electorais e a irrupción da pandemia.

Pola súa banda, o catedrático de Dereito Constitucional da Universitat Pompeu Fabra e Membro do Consello de Administración da Axencia de Dereitos Fundamentais da Unión Europea (2015-2020), Alex Saiz, destacou tamén que se produciron importantes avances, aínda que cualificou a realidade que mostra o informe do CERMI como "panorama desolador", polo que avisou de que "ou os poderes públicos se volcan" en cuestións como a loita contra os maiores niveis de pobreza das persoas con discapacidade "ou o panorama será moito peor". A nivel europeo, explicou que "é un bo momento" para incorporar as cuestións de discapacidade á axenda comunitaria, porque se está traballando agora na nova Estratexia Europea sobre Discapacidade.

Mentres, Mikel Mancisidor, membro do Comité de Dereitos Económicos, Sociais e Culturais de Nacións Unidas, expresou a súa especial preocupación polas vulneracións do dereito á educación ou á vivenda, así como a maior exposición á pobreza enerxética ou as barreiras de acceso ao mercado laboral.

Mulleres con discapacidade

A relatora do Comité dos dereitos das persoas con discapacidade de Nacións Unidas, Amalia Gamio, afirmou que "as organizacións sociais é unha das cousas que máis fortes ten España", aínda que criticou que a Convención Internacional da Discapacidade non se aplicou adecuadamente tras máis dunha década de vixencia.

Lamentou tamén a discriminación múltiple que seguen sufrindo as mulleres e nenas con discapacidade e augurou que os próximos anos son clave para avanzar neste sentido, tendo como horizonte os tratados internacionais de dereitos humanos e os Obxectivos de Desenvolvemento Sostenible (ODS).

Doutra banda, o delegado do CERMI Estatal para os Dereitos Humanos e a Convención Internacional da Discapacidade, Jesús Martín, declarou que, "á luz deste informe, pódese concluír que a discriminación é un crime de poder, ao determinarse por esa colectividade 'estándar' e 'capaz' que espazos ou que dereitos se conceden aos que escapan deste patrón de medida 'superior', desde o cal se proxectan e deseñan produtos, contornas e servizos para o desenvolvemento individual e grupal". Ao seu xuízo, "foi e é esa colectividade 'perfecta' a que decidiu se as persoas con discapacidade podemos vivir, participar e gozar de todos os dereitos humanos".

De cara ao futuro, Martín mostrouse "optimista" pola "fortaleza" da sociedade civil organizada e porque "cada vez temos máis aliados no sector da discapacidade para seguir avanzando". Neste mesmo sentido pronunciouse tamén Amalia Gamio, quen animou a que sempre se busque a forma de que se poidan as cousas e non a explicación ao por que non é posible".

Descarga aquí o informe completo.

Información extraída da páxina web do CERMI.